Przedawnienie a art. 115 KC

Ustalenia z prawnikiemPrzedawnienie a art. 115 KC

W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 22 maja 2024 r. Sąd Najwyższy rozstrzygnął, iż artykuł 115 KC zgodnie z którym „Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą" nie ma zastosowania do upływu terminu przedawnienia.

W ocenie Sądu Najwyższego za powyższym przemawiają m. in. następujące argumenty:

  1. upływ terminu przedawnienia nie może być traktowany jako termin do dokonania czynności prawnej;
  2. nie można przez czynność prawną, w tym przypadku wniesienie pozwu wpływać na długość terminu przedawnienia, można przerwać bieg terminu przedawnienia ale tylko wtedy jeżeli dokona się tego w przewidzianym ustawą terminie, który nie podlega wydłużeniu przez fakt wniesienia pozwu np. w sobotę;
  3. termin przedawnienia nie jest terminem końcowym (art. 116 § 2KC), z którego upływem ustają skutki prawne określonej czynności, lecz terminem początkowym (art. 116 § 1 KC), z którego upływem następuje skutek w postaci powstania kompetencji dłużnika do podniesienia zarzutu przedawnienia;
  4. w art. 118 KC ustawodawca jednoznacznie wskazał, iż: „Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata"; zatem ustawodawca normatywnie określił ścisłą, sztywną regułę upływu końca przedawnienia i wprowadził swoisty mechanizm „sztywny" ustalania końca jego upływu; obecnie co do zasady jest to 31 grudnia roku, w którym upływał termin przedawnienia. Przedawnienie upływa zatem z końcem ostatniego dnia jego terminu i nie może na niego wpłynąć kwestia podejmowania czynności zmierzających do przerwania tego terminu (art. 115 k.c.).